روش درمان زخم با التراسونیک یکی از به روز ترین روش هایی است که امروزه طرفداران بی شماری را به خود اختصاص داده است . این روش درمان زخم که معمولا توسط فیزیوتراپیست ها تجویز می شود نتایج خوبی را از خود به جای گذاشته است.
درمان زخم با التراسونیک موجب کاهش درد، افزایش گردش خون و افزایش تحرک بافت ها میشود. همچنین این نوع درمان در کاهش التهاب و بهبودی زودتر جراحات و زخم ها نقش دارد. در درمان زخم با التراسونیک، از امواج صوتی با فرکانس بالا روی پوست و بافت نرم از طریق یک محیط آبی، لرزش های مکانیکی ایجاد میشود.
انرژی صوتی ایجاد شده میتواند باعث ایجاد اثرات حرارتی یا غیر حرارتی بشود. در طول درمان، تمامی پارامترها(فرکانس، مدت و شدت) توسط درمانگر تحت کنترل و تنظیم است. هنگام تنظیم پارامترها، مدت زمان درمان، نوع بافت و عمق هدف باید توسط کاربر، مورد محاسبه قرار گیرد. اکنون در این مقاله با مراحل درمان زخم و دیدگاه محققان در رابطه با کاربرد التراسونیک و نتایج به دست آمده ی آن در درمان زخم بیشتر آشنا خواهید شد.
مراحل بهبود زخم:
مرحله ی التهابی
در مرحله ی التهابی تهاجم گلبول های سفید به مناطقی که تحت ترمیم هستند، انجام میگیرد. در گلبول های سفید سلول هایی قرار دارند که واسطه های شیمیایی آزاد میکنند و در ناحیه ی آسیب دیده یک نوع ژل منعقد کننده ایجاد میکنند که روند درمان را بهتر می کند.
هنگامی که درمان زخم با التراسونیک انجام میشود سلول های منعقد کننده و سایر واسطه های جذب کننده آزاد شده و تعداد آن ها در محل آسیب دیده افزایش میابد. جهت بهبود و راحتی بیمار و همچنین ورود سریعتر به مرحله ی تکثیر، این مرحله باید به مرحله ی حاد تسریع شده منجر گردد.
مرحله ی تکثیر
در این مرحله، التراسونیک موجب تکثیر کلاژن ها و بهبود بافت ها میشود. همچنین در این بخش زخم ایجاد شده توسط انقباظ به بهبودی میرسد و برای این نوع درمان زخم با التراسونیک می بایست با شدت کم و غیر حرارتی صورت گیرد که این امر 72 ساعت پس از آسیب میتواند انقباض زخم را ایجاد کند و منجر به کوچکتر شدن زخم میشود و بیمار میتواند روند بهبودی زخم را مشاهده کند.
مرحله ی اپیتلیالیزاسیون
استفاده از این نوع درمان در ناحیه ی آسیب دیده و دارای زخم، موجب آزاد شدن فاکتورهای رشد مورد نیاز جهت بازسازی سلول های اپیتلیال شده و باعث محافظت بیشتر بدن در برابر عفونت شده و یکپارچگی پوست را بازمی گرداند. همچنین مقاومت پوست افزایش یافته و روند درمان سریعتر خواهد شد.
مرحله بلوغ یا بازسازی
میزان نتیجه گیری در این مرحله، به نحوه ی ارائه ی درمان در مرحله ی التهابی بستگی دارد. استفاده از درمان حرارتی در طی این مرحله باعث فعالیت آنزیم ها و انبساط کلاژن شده و در نتیجه موجب افزایش استحکام کششی بافت ترمیم کننده می شود و میتوان شرایط رو به بهبود یافتن را در زخم مشاهده کرد.
فرکانس های پیشنهاد شده
زخم های پوستی -3MHz
لک های عمیق یا پوست دور بدن-1Mhz
کاربرد در بافت پیرامون
پارامترها
1MHz ، حالت مداوم با شدت در 1 – 1.5 W / cm مربع
هدف از این روش ایجاد یک اثر حرارتی به موجب گشاد شدن عروق و افزایش سطح اکسیژن بافت است. سر دستگاه التراسونیک باید 1.5 یا 2 برابر اندازه ی ناحیه ی تحت درمان باشد. محیط آبی روی مبدل اعمال می شود و با حرکت دایره ای آهسته در اطراف ناحیه ی مورد معالجه منتقل می شود. اگر درمان زخم در این روش 2-3 دقیقه در هر منطقه و3 بار در هفته انجام شود، اثربخش خواهد بود.
کاربردی برای زخم
پارامترها
چرخه ی کار 20٪ ، 3 مگاهرتز با شدت مربع 0.3-0.5 W / cm مربع است.
در این قسمت، هدف تحریک سنتز پروتئین و افزایش تکثیر سلولی است. اکنون باید پانسمان ها برداشته شده و زخم از باقی مانده ی پانسمان و مواد زائد خارجی پاک سازی شود. یک ورق هیدروژل روی زخم بمالید و هرگونه حباب هوا را از بین ببرید.
در درمان زخم در این قسمت، سر دستگاه التراسونیک باید 1.5 یا 2 برابر اندازه ی منطقه ی تحت درمان باشد. اگر منطقه ی تحت معالجه بزرگ باشد، مدت زمان درمان میتواند در بخش هایی طی 1-2 دقیقه در هر منطقه انجام گیرد. محیط التراسونیک روی مبدل و در تماس با ورق هیدروژل انجام میشود. در درمان زخم های عمیق و حاد، میتوان درمان را 1-2 بار در روز انجام داد و سپس 2-3 بار در هفته ادامه داد.
کاربرد هیدروژل
برنامه ای برای شروع مجدد مرحله ی التهابی زخم های مزمن
پارامترها
1MHz، 0.5 W / cm مربع در چرخه ی کار 20٪ اعمال شده بر روی منطقه زخم. در این قسمت از درمان زخم، سر دستگاه التراسونیک باید 1.5 یا 2 برابر اندازه ی ناحیه ی تحت درمان باشد. محیط آبی روی مبدل اعمال می شود و با حرکت دایره ای آهسته در اطراف ناحیه ی مورد معالجه منتقل می شود. اگر این کار 2-3 دقیقه در هر منطقه و 3 بار در هفته انجام گیرد، فرایند درمان تکمیل میشود.
اقدامات احتیاطی و موارد منع مصرف
- منع مصرف در نواحی اطراف چشم، نواحی تناسلی، نواحی شکم
- در مواردی مانند بیماری های ترومبوامبولی باید از مصرف آن خودداری کرد
- منع مصرف در بیمارانی که تپش قلب نامنظم یا مشکل قلبی دارند
- در صورت مشاهده ی هرگونه حساسیت یا افزایش درد باید متوقف شود
آنچه محققان می گویند
طی بررسی هایی که توسط ارنست انجام شده، مشاهدات 5 مطالعه روی بیماران دچار زخم پا، بیانگر این است که درمان زخم با التراسونیک با دوز پایین و شدت کم، میتواند به عنوان روش کمکی به جهت تسریع روند ترمیم زخم در نظر گرفته شود.
در واقع کشف این روش تحولات عظیمی را در زمینه بهبود زخم از جمله بهبود زخم های دیابتی فراهم کرده است. شاید بتوان گفت که روش ذکر شده امیدی است برای بیمارانی که دیگر راهی به جهت درمان زخم خود ندارند.
کاوروس، میلر و هانا نقش التراسونیک با شدت کم و فرکانس پایین در درمان زخم پا را ارزیابی کردند. هر بار درمان با التراسونیک به مدت 3 بار در هفته و به مدت 5 دقیقه انجام شد. نتیجه حاکی از آن بود که افزایش سطح بهبودی با مراقبت از زخم استاندارد است.
مک کنزی، وونگ، وست و هانت آزمایشی در رابطه با رسوب کلاژن در خوک ها انجام دادند. محققان به مدت 5 تا 10 روز روی درمان زخم با التراسونیک با دوز بالا و دوز پایین 48 عدد خوک زمان گذاشتند. یافته های این مطالعه نشانگر این موضوع بود که استفاده از التراسونیک در درمان زخم مفید است و اینگونه اظهار داشتند که فیزیوتراپی ها می توانند از التراسونیک با دوز بالا به مدت یک هفته استفاده کنند تا بهبود بیمار را مشاهده و استحکام زخم را تقویت کنند.
همچنین برای بیمارانی که درمان زخم با التراسونیک با دوز کم برایشان تجویز می شود، مدت زمان پیشنهاد شده دو هفته یا بیشتر می باشد. بنابر این با استفاده از التراسونیک امروزه بسیاری از بیمارانی که به دنبال راهی برای درمان زخم های خود هستند، می توانند از این روش استفاده کنند و نتیجه ی مطلوبی را مشاهده گر باشند. از اینرو با مراجعه به کلینیک ها و مراکز معتبر و مشورت با پزشک معالج از هزینه ها و نحوه ی درمان به صورت دقیق می توان اطلاع کسب کرد.
